Addison Hastalığı Nedir? Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Adrenal bezler, vücudumuzun endokrin sisteminin bir parçasıdır. Vücudumuzun süreçlerinin her alanında önemli bir rol oynayan hormonları (kimyasal maddeler) salmak için birlikte çalışan birbirine bağlı bir bez grubudur. Bu bezlerin fiziksel olarakh asar görmesi ve artık düzgün şekilde çalışmaması halinde buna Addison Hastalığı denir.

Adrenaller, her böbrek üzerinde uzanan ve yaklaşık olarak başparmağınızdan büyük olduğu iki üçgen şeklinde bezlerdir. Her adrenal bez, adrenal korteks adı verilen dış bir kısım ve adrenal medulla adı verilen bir iç kısımdan oluşur. Adrenalardan salınan hormonlar arasında kortizol, adrenalin ve aldosteron bulunur. Bu hormonlar, metabolizma, kan basıncını ve strese karşı vücudun tepkisini düzenlemeye yardımcı olur. Adrenal bezlerin ürettiği bir başka hormon olan dehidroepiandrosteron (DHEA) cinsiyet hormonları olan androjenler ve estrojenler yapmak için kullanılır.

Addison Hastalığı Nedir?

Addison hastalığı olan insanlardaki adrenal bezler düzgün çalışmazlar. Adrenal yetmezlik, adrenaller bu hormonlardan yeterli düzeyde üretilmediğinde ortaya çıkan bir hormonal bozukluktur. Addison hastalığı, adrenal ya da diğer adıyla böbrek üstü bezleri hasar gördüğünde prezente olur. Çünkü bu duruma yeterli kortizol ve aldosteron isimli hormon üretmi olmaz. Addison hastalığı primer adrenal yetmezlik durumunu tanımlamak için kullanılan addır. İkincil adrenal yetmezlik, hipofiz bezi (beynin tabanında bulunan endokrin sistemdeki bir bez) gibi adadaki diğer bezlerin, adrenalleri kortizol üretmeye teşvik eden yeterli miktarda hormonu (ACTH) üretmediğinde ortaya çıkar. ACTH çok düşükse, adrenal bezler kortizol üretimini durdurabilir ve boyutları küçülebilir. Bu ikincil adrenal yetmezlik Addison hastalığından daha yaygındır.

Ana adrenal hormonlar nelerdir ve neden önemlidir?

Kortizol, adrenal bezlerin ürettiği glukokortikoid hormonlardan biridir. Kortizol, vücudun neredeyse her bir organı ve dokusu tarafından kullanılır. Vücudun strese tepki vermesine yardımcı olur. Aynı zamanda kalp ve damar fonksiyonunu da alır ve korur ve kan basıncını kontrol altında tutar. Metabolizmanın düzenlenmesine ve vücutta yiyeceklerin verimli bir şekilde kullanılmasına yardımcı olur. Kortizol, bakteri, virüs ve vücudun zararlı maddelerine karşı korunmaya yardımcı olmak için bağışıklık sisteminin iltihap tepkisini yavaşlatır.

Kortizol sonuçta hipotalamus ve hipofiz bezleri tarafından kontrol edilir. Hipotalamus, CRTH'yi adrenal bezlere ACTH gönderen ve kortizol üretimini uyaran hipofiz bezine gönderir. Kortizol seviyeleri gerekli seviyeye ulaştığında, hormonlarını azaltmak için hem hipotalamusa hem de hipofize bir mesaj gönderilir.

Aldosteron, adrenal bezler tarafından da üretilen mineralokortikoid ailesine ait bir hormondur. Bu hormon kan basıncını kontrol etmeye yardımcı olur ve aynı zamanda sodyum ve potasyum düzeylerimizi dengelemeye yardımcı olur. Aldosteron doğru miktarlarda salgılanmazsa, vücut çok fazla sodyum kaybedebilir ve fazla potasyumu elinde tutabilir.

Sodyum kanında hem kan hacmi hem de kan basıncını etkiler. Vücutta çok az sodyum olması, hiponatremi ortaya çıkarır ve bu durum genellikle yorgunluk hissi ve kas titreme ile karışan semptomlara neden olur. Çok fazla potasyum, belirtileri olmayan, ancak bazen düzensiz kalp atışları, mide bulantısı ve zayıf bir nabız üretebilen hiperkalemi sağlayabilir.

Dehidroepiandrosteron (DHEA) ayrıca adrenaller tarafından üretilir ve androjen ve östrojen (erkek ve dişi seks hormonları) yapmak için kullanılır. Erkekler testislerden en çok androjen alırlar ve kadınlar östrojenlerin çoğunu yumurtalıklardan alırlar. Adrenal yetmezlik olduğunda bezler yeterli DHEA yapamazlar.

Addison Hastalığının Belirtileri Nelerdir?

Addison hastalığı, genellikle yıllar boyu yavaş yavaş gelişir ve belirtiler belirsiz olabilir veya çok fazla çalışmak veya egzersiz yapmak gibi diğer nedenlerle atfedilir. Birçok hasta başka hastalıklar, cerrahi işlemler, gebelikler veya kazalar semptomlarının şiddetlenmesine kadar doktorlarıyla temas kurmaz.

Adrenal yetmezliğin en yaygın belirtileri şunları içerir:

• Kronik yorgunluk
• Kas Güçsüzlüğü
• Karın ağrısı
• İştah kaybı
• Kilo kaybı

Hastalığın diğer belirtileri şunları içerebilir:

• İshal
• Bulantı kusma
• Baş dönmesi veya ayakta durma ile sonuçlanabilecek düşük kan basıncı
• Sinirlilik ve depresyon
• Baş ağrısı
• Terlemek
• Yara izlerinde, deri kıvrımlarında, dudaklarda, dirseklerde, dizlerde, mafsallarda, ayak parmaklarında ve mukoza zarlarında koyulaşma. Bu hiperpigmentasyon sadece Addison'da görülür ikincil adrenal yetmezlikte görülmez.
• Hipoglisemi (düşük kan şekeri)
• Tuzlu yiyecekleri özlemek
• Düzensiz veya var olmayan menstrüasyon dönemleri
• Kadınlarda Seks İlgisinin Kaybı

Bu belirtilerin ani, ciddi derecede kötüleştiği bir durum addison krizi olarak adlandırılır. Bazen addison krizi belirtileri uyarı yapılmaksızın kriz sırasında ortaya çıkabilir. Kortizol düzeyiniz çok düşük olursa, kısa bir süre hastalanabilirsiniz. Adrenal yetersizliğiniz varsa ve bu şiddetli belirtileri yaşarsanız, böbrek üstü bir krize işaret edebilir ve addison krizi ve ölüm olasılığını önlemek için derhal acil tedavi aramalısınız.

Addison krizi belirtileri şunları içerir:

• Şiddetli kusma ve ishal
• Sırt üstü, karın veya bacaklarda ani ve şiddetli ağrı
• Düşük kan basıncı
• Bilinç kaybı

Addison Hastalığının Nedenleri

Otoimmün bozukluklar

Birçok Addison hastalığı otoimmün bozukluklardan kaynaklanır. Vücudumuzun bağışıklık sistemi, vücudumuza giren mikroplara, bakterilere ve virüslere karşı savaşan antikorlar yapar. Addison gibi otoimmün bir hastalık olduğunda, bağışıklık sistemi vücudun bir bölümüne karşı antikorlar yapar ve bu durumda adrenallerin yüzeyine yapışır. Bu antikorlar, kortizol ve aldosteron üreten hücreleri yok eder. Bağışıklık sisteminin bu antikorları yapmasına ne sebep olursa olsun bilinmiyor.

Bazen sadece adrenaller etkilenir, ancak diğer endokrin bezler de etkilenebilir. Otoimmün Addison hastalığınız varsa, pernisiyöz anemi, vitiligo ve tiroidinizle ilgili sorunlar gibi diğer otoimmün bozukluklara sahip olma ihtimaliniz yüksek olabilir. Poliendokrin eksiklik sendromu tip 1 ve tip 2 olmak üzere iki gruba ayrılır. Tip 1 kalıtsaldır ve çocuklarda görülür. Tip 2'ye bazen Schmidt sendromu denir ve aynı zamanda kalıtsaldır. Bu genellikle genç erişkinleri etkiler.

Enfeksiyonlar

Akciğerleri normalde etkileyen bir hastalık tüberkülozdur (TB). Bu enfeksiyon adrenal bezleri yok edebilir ve Addison hastalığına neden olabilir. Birincil adrenal yetmezlik Dr. Thomas Addison tarafından tespit edildiğinde TB, hastalığın en sık rastlanan suçlusu idi (1849'da). Günümüzde TB'nin günümüzdeki tedavileri Addison's vakalarını iyileştirmesine rağmen, yakın zamanda TB ve sitomegalovirüs enfeksiyonlarında artışla daha fazla görülmüştür. Bağışıklık sistemlerini ve bebekleri rahimde zayıflatan insanlar, HIV / AIDS yüzünden sitomegalovirüsü altüst edebilir.

Addison Hastalığı Nasıl Tedavi Edilir?

Hormon replasmanı

Adrenal bezler vücudun ihtiyaç duyduğu hormona ihtiyaç duymazlarsa, hormonların yerini alması veya değiştirilmesi ile duruma müdahale edilir ve her bireyin ihtiyaçlarını karşılamak üzere ayarlanmalıdır. Kortizol, hidrokortizon, deksametazon veya prednizon gibi bir kortikosteroid ile değiştirilir ve oral olarak günde bir ila üç defa (hangisinin yerine kullanıldığına bağlı olarak) alınır.

Aldosteron, oral olarak günde bir veya iki kez alınan fludrokartizon asetat olarak adlandırılan bir mineralokortikoid ile değiştirilir. İkincil adrenal yetmezliği olan hastalar genellikle adrenaller aldosteron ürettiği için aldosteron replasmanına ihtiyaç duymazlar.

Adrenal kriz sırasında kan basıncının düşüklüğü, sodyum, kan şekeri ve yüksek düzeyde potasyumun büyük tehlike oluşturması nedeniyle, hızlı iyileştirme için dekstroz şeklinde şekerlerin IV salin solüsyonlarının yanı sıra steroidlerin derhal IV enjeksiyonu yapılabilir.

Adrenal yetmezlik stresinin izlenmesi gerekiyor

İnsanlarda adrenal yetmezlik olduğunda, ameliyat geçirenler, hastalık veya ciddi yaralanmalara maruz kalanlar ve hamile olanlar gibi vücut üzerindeki artan stres zamanlarına özel dikkat gösterdiklerinden emin olmalısınız. Yorucu sporlara, egzersizlere veya gece vardiyalarında bile kortizol düzeylerini etkileyebilir. Bu stres tiplerinden bazıları, kortikosteroidlerin "stres" dozajları da dahil olmak üzere, iyileştirilmesi için ek tedaviye ihtiyaç duyar ki bu da intravenöz veya oral olarak verilebilir. Kişi stres durumundan kurtulduğunda, normalde aldıkları ilaç miktarlarına geri dönebilir.

Diyet ve beslenme

Addison hastalığı olan insanlar aldosteron eksikliği olduğunda yüksek sodyum diyetinden fayda görebilirler. Onların doktorları onlara gerekli sodyum miktarına ilişkin belirli öneri ve kılavuzlar verebilecek.

Steroid tedavisi, kemiklerin kırılmasına veya daha az yoğunlaşmasına neden olabilecek bir durum olan artmış osteoporoz riski ile ilişkilidir. D vitamini ile birlikte diyetlerinde yeterli miktarda kalsiyum tüketerek, bu duruma karşı korunmaya ve iyi kemik sağlığını korumaya yardımcı olabilirler.