Deri Yolma Bozukluğu (Dermotillomania) Nedir? Belirtileri ve Tedavisi
Birçok kişi zaman zaman derisini yolma davranışı sergileyebilir. Ancak bu durum belli bir çizgiyi aşarsa deri yolma bozukluğu ya da tıbbi adıyla dermatillomania (Dermotillomani) olarak karşımıza çıkar.
Deri yolma dürtüsü genellikle ilk olarak tırnak çevresindeki derileri koparma ya da yara kabuğunu yolma şeklinde başlar. Bu alışkanlığın sıklığı zaman içerisinde artarak kişiye zarar verici bir boyuta ulaşır. İlerleyen dönemlerde bu yolma dürtüsü ciltte kanama, yaralar ve skar dediğimiz kalıcı yara izleri oluşumuna sebebiyet vermeye başlar. Dermatillomania bozukluğu olan bazı bireyler yüzlerinde ya da vücutlarında bulunan bir takım küçük cilt kusurlarını ortadan kaldırmaya çalışırken ciltlerinde sürekli çizik oluşumuna yol açarlar.
Deri Yolma Bozukluğunun Belirtileri
Deri yolma hastalığının hafif alışkanlığın ötesine geçip tedaviye ihtiyaç duyulan ciddi bir soruna dönüşüp dönüşmediğini söylemek zor. Cevabı bulmada aşağıdaki sorular yardımcı olabilir:
- Cildinizi yolmak ya da sıkmak gibi davranışlar gün boyunca çok zamanınızı alıyor mu?
- Cilt yolma sonucu oluşan başkaları tarafından farkedilebilir yaralarınız var mı?
- Cildinizi ne kadar yolduğunuzu düşündüğünüzde üzüntü hissediyor musunuz?
- Deri yolma alışkanlığınız sosyal veya mesleki yaşamınızı etkiliyor mu? Örneğin, insanlar yara izlerini görecek diye plaj veya spor salonundan kaçınır mısınız? iş veya sosyal etkinliklerden önce yaralarınızı örtmek için çok zaman harcıyor musunuz?
Deri Yolma Hastalığı Nasıl Gelişir?
Deri yolma bozukluğu ya da dermatillomania hem çocuklarda hem de yetişkinlerde ortaya çıkabilir. Bozukluğun, neredeyse her yaşta başlaması mümkün.
Deri Yolma Bozukluğu (Dermotillomania) Nedir? Tedavisi Nasıl Yapılır
Deri yolma bozukluğu genellikle iki yoldan biriyle gelişir:
- Döküntü, cilt enfeksiyonu veya küçük yaralanmadan sonra. Deride daha fazla yaralanmaya neden olan kabuk ya da döküntülerin tırnakla yolunması sonucu yaranın iyileşmesi geciktiği gibi daha fazla kaşınma, daha fazla kabuklanma ve cilt kusuru ortaya çıkar. Sonuçta yolma davranışı artar ve kısır döngü oluşur.
- Stresli bir zaman boyunca. Bir yara kabuk veya tırnak çevresindeki deriyi yolmak ve tekrarlayıcı şekilde yapmak stresin hafifletilmesine yardımcı olduğunu görebilirsiniz. Stresin hafiflemesi farkında olmadan bunu alışkanlık haline getirmenize neden olabilir.
Deri yolma bozukluğu, "Vücut Odaklı Tekrarlayan Davranış" olarak adlandırılan tekrar eden bir "kendi kendine yeten" davranış türü olarak düşünülür. Bu davranışların diğer türleri, vücuttaki kılların çekilmesi veya tırnak yeme alışkanlığı gibi vücuda zarar veren bir takım alışkanlıklardır.
Deri yolma hastalığında gmrülen tekrarlayan davranışlar, zorlayıcı dürtü nedeniyle bazen de bir tür obsesif kompulsif bozukluk olarak sınıflandırılır.
Deri Yolma Bozukluğu Tedavisi
Deri yolma bozukluğu psikoterapi ve ilaçlarla tedavi edilir.
Deri yolma için iki ana psikoterapi türü bulunur:
- Alışkanlığı tersine çevirme eğitimi. Terapist, cilt yolmayı tetikleyen durumları, stresleri ve diğer faktörleri belirlemenize yardımcı olur. Ardından kauçuk topu sıkmak gibi deri yolmanın yerine başka şeyler koymanız için rehberlik eder. Bu, stresin azaltılmadına ve ellerinizi kontrol altında tutmanıza yardım eder.
- Uyarıcı kontrolü. Bu terapi, cilt yolmayı önlemeye yardımcı olmak için çevresel faktörlerin değiştirilmesini içerir. Örneğin, ciltteki yaraları hissetmeyi önlemek için eldiven giyebilşr ya da yara banfı ilr yaraları kapatabilirsiniz. Ya da yüzünüzdeki lekeleri veya sivilceleri görmeyi engellemek için aynaları kaldırabilir ya da örtebilirsiniz.
Bazı psikiyatrik ilaçlar sıklıkla deri yolma bozukluğunu tedavi etmek için kullanılır, Ancak hiçbiri bu amaçla kullanım için FDA onaylı değildir ve kesin etkisi gösterilmemiştir. Depresyon tedavisi için kullanılan bazı ilaçlar bu amaçla psikiyatristler tarafından önerilebilir.
Yorumlar
Yorum Gönder
Yorum Yap